Κάθε χρόνο στις 25 Μαρτίου
τιμούμε και γιορτάζουμε τον ξεσηκωμό των υπόδουλων Ελλήνων κατά του
Τούρκου δυνάστη για ελευθερία και αυτοδιάθεση. Εκ των πραγμάτων είναι η
πιο σημαντική ημερομηνία στην ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας, ως αφετηρία
της εθνικής παλιγγενεσίας.
Στην πραγματικότητα, η Επανάσταση δεν ξεκίνησε στις 25 Μαρτίου 1821,
αλλά λίγες μέρες νωρίτερα στην Πελοπόννησο, μία περιοχή με συμπαγείς
ελληνικούς πληθυσμούς και μικρή στρατιωτική παρουσία των Τούρκων. Ο
στρατιωτικός και πολιτικός διοικητής της Πελοποννήσου (Μόρα Βαλεσί) Χουρσίτ Πασάς
βρισκόταν στα Γιάννινα για να εξοντώσει τον Αλή Πασά, ο οποίος είχε
αυτονομηθεί από την Υψηλή Πύλη. Πριν από την αναχώρησή του, ο Χουρσίτ
είχε λάβει διαβεβαιώσεις από τους προεστούς του Μοριά ότι οι φήμες που
κυκλοφορούσαν για τον επικείμενο ξεσηκωμό των ραγιάδων ήταν ανυπόστατες.
Αχαιοί και Μανιάτες ερίζουν για το ποιος έριξε την πρώτη τουφεκιά του εθνικού ξεσηκωμού. Στις 21 Μαρτίου
αρχίζει η πολιορκία των Καλαβρύτων από τον Σωτήρη Χαραλάμπη και τους
Πετμεζαίους.
Είναι η πρώτη πολεμική ενέργεια της Επανάστασης και θα
λήξει νικηφόρα μετά από πέντε ημέρες.
Στις 23 Μαρτίου
οι Μανιάτες υπό την αρχηγία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και τη συνεπικουρία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη
καταλαμβάνουν την Καλαμάτα
και με διακήρυξή τους κάνουν γνωστό στη διεθνή κοινότητα τον ξεσηκωμό
των Ελλήνων. Την ίδια ημέρα, οι άνδρες του Αντρέα Λόντου θέτουν υπό τον
έλεγχό τους τη Βοστίτσα (σημερινό Αίγιο), ενώ επαναστατικός αναβρασμός
επικρατεί στην Πάτρα. Από την Κωνσταντινούπολη με προορισμό το Άγιο
Όρος αναχωρεί ο σερραίος έμπορος και φλογερός πατριώτης Εμμανουήλ
Παππάς, προκειμένου να ξεκινήσει την Επανάσταση στη Μακεδονία.
